متن و حاشیه حضور امروز جلیلی درکمسیون برجام

ادامه بررسی برجام در کمسیون ویژه مجلس، امروز برای سومین بار سعید جلیلی مهمان این کمسیون بود. صدا و سیما جلسه امروز صبح را از شبکه خبر پخش کرد.

زینب صفری: سعید جلیلی که در دوران مسئولیت خود رابطه غیرتعاملی با مجلس داشت ، در ادامه گزارش امروزش آنقدر حرف برای گفتن داشت که چندین بار توسط زاکانی به او درباره اتمام وقتش تذکر داده شد و سخنان او ادامه داشت. سعید جلیلی که بیش از 90 درصد استناداتش به محتوای برجام بر اساس متن فارسی این توافق بود، در مواردی که به متن انگلیسی مراجعه می کرد اظهاراتش به نسبت استنادات صالحی، ظریف و عراقچی روان نبود. انگلیسی سخن گفتن وی یادآور انتقاداتی بود که نسبت به تحصیلات وی مطرح شده و شائبه هایی دال بر عدم تسلط وی به زبان انگلیسی را مطرح کرده بودند. او در حضور امروزش پاورپوینتی از محدوده تحریم ها و محدودیت هایی که برای ایران همچنان بر اساس برجام وجود خواهد داشت با خود به جلسه کمیسیون برجام آورده بود که در مانیتورها به نمایش در می آمد. جلیلی البته در دوره مسئولیتش نیز با پاورپوینت هایی به جلسات مذاکره با 1+5 رفته بود.
اما سعید جلیلی امروز در ادامه ارائه گزارش خود ( گزارشی که قبلا در شورای عالی امنیت ملی بیان کرده ) به کمسیون برجام به موضوع تحریم ها در برجام پرداخت. نقطه اصلی تمرکز جلیلی در انتقاداتش این بود که ایران در قبال اطمینانی که به صلح آمیز بودن روند فعالیت های هسته ای خود در برجام به طرف مقابل داده است اما نتوانسته لغو تحریم ها که خواسته اصلی ایران و مقام معظم رهبری بوده است را به دست بیاورد. جلیلی گفت: آنچه ما در برجام دادیم اطینان به طرف مقابل از بابت نوع فعالیت هسته ای و صلح آمیز بودن آن بود اما آنچه گرفتیم باقی ماندن همه مسیرهای تحریم ها و ساختار قانونی آنها اعم از تحریم های اتحادیه اروپا، شورای امنیت و امریکا بود.

شبکه خبر البته امروز تنها گزارش جلیلی را پخش کرد و وقتی نوبت به طرح سوالات یازده نماینده از او رسید پخش برنامه قطع شد. البته شبکه خبر اعلام کرد که ادامه این نشست و سوالات نمایندگان شب پخش خواهد شد. 

در ادامه اهم اظهارات جلیلی را می خوانید:
• در سند برجام ما با عدم لغو تحریم های اتحادیه اروپا در روز اجرا مواجه هستیم. گذشته از این طبق برجام ساختارهای تحریم های اتحادیه اروپا حفظ می شود. تنها برخی بندهای آن تعلیق می شود و نه لغو. حتی برخی از بندها تعلیق هم نمی شود و تا 8 سال باقی می ماند. (از جمله تعلیق تحریم و توقف دارایی 224 شخص حقیقی و حقوقی بعد از هشت سال، تحریم برخی سازمان ها و شخصیت های حقوقی مثل سپاه پاسداران). بنابراین ساختار قوانین حفظ شده و در مرحله اول برخی از قوانین تعلیق و برخی آیین نامه های اجرایی لغو می شود اما برخی از آنها تا هشت سال بعد هم باقی می ماند و بعد هم تنها تعلیق می شوند.
• اما در مورد تحریم های آمریکا حتی صحبت از تعلیق هم نمی شود. تنها چیزی که بیان شده بحث توقف موقت است. در این بخش تحریم های اقتصادی مالی هسته ای لغو نمی شود و تنها برخی تحریم های اقتصادی، مالی، هسته ای و ثانویه هسته ای توقف موقت خواهد شد. یعنی همه تحریم های اولیه باقی آمریکا خواهند ماند. در این سند تنها گفته شده لغو تحریم های آمریکا بعد از هشت سال توسط دولت آمریکا بر حسب اقتضا پیگیری خواهد شد.  هیچ قول بیشتری به ما داده نشده است. در این بخش تحریم روابط با بانک های ایران ادامه خواهد داشت. بر این اساس283 بانک و موسسات مالی در این تحریم ها باقی می ماند. همینطور چرخه تحریم دلار علیه ایران ادامه خواهد یافت. یعنی تراکنش و نقل و انتقال دلاری برای بانک ها و اتباع ایرانی کماکان باقی می ماند. این در مواردی مثل فروش نفت برای ما مشکل ساز خواهد شد. بنابراین طبق برجام بعد از اینکه ایران اقدامات مورد نظر طرف مقابل را انجام داد و آژانس اتمی هم راستی آزمایی کرد تنها بخش محدودی از این تحریم ها به طور موقت متوقف خواهد شد.
• اما در مورد تحریم های شورای امنیت علاوه بر اینکه تحریم های موشکی و تسهیلاتی باقی می ماند، سایر تحریم های این شورا نیز اگرچه گفته شده لغو می شود اما در واقع تعلیق شده است. تحریم های شورای امنیت که در شش قطعنامه قبل بیان شده از روزی که یکی از کشورهای 5+1 اعتراض کند که ایران به تعهدات خود پایبند نبوده است، باید تا سی روز بعد قطعنامه ای صادر شود که آیا همچنان لغو تحریم های شورای امنیت ادامه داشته باشد یا نداشته باشد. اگر آن عضو بر اعتراض خود باقی بماند می تواند تصمیم شورای امنیت را وتو کند و تحریم ها همه دوباره برگردد. بنابراین، این لغو نیست بلکه تعلیق مشروط است.
• اکر فرجام تحریم ها در برجام را ببینیم متوجه می شویم که اگرچه نظارت های غیر متعارف را پذیرفتیم تا در ازای آن تحریم ها لغو شوند اما این اتفاق نیفتاده است.
• اینکه برجام ضمیمه قطعنامه شورای امنیت می شود، یعنی برای ما الزام آور خواهد بود. بر اساس این قطعنامه ما نه تنها از ذیل بند 41 شورای امنیت خارج نمی شویم، بلکه تا 10 سال دیگر ذیل این بند باقی می مانیم.